Hikayeli Yemekler: Gavurdağı Salatası
Domates, biber, soğan, cevizin ince ince doğranıp nar ekşisi, nane ve sumakla buluştuğu bir salata çeşididir. Özellikle kebap sofralarının olmazsa olmazı ve tamamlayıcısıdır.
Adını Toros Dağlarının güneydoğu uzantısında yer alan bir dağdan alan Gavurdağı Salatası o yörenin yöresel yemeklerinin yanında servis yapılan çok lezzetli bir salatadır. Domates, ceviz, nar ekşisi, soğan, yeşillik ve baharatlarla yapılan bu salatanın özelliği tüm malzemelerin ince ince doğranmasıdır.Gavurdağı, Türkiye’de Akdeniz Bölgesinde Toros sıradağlarında bir zirvedir. Toros Dağlarının gündeydoğu uzantısında bulunan şimdiki adı Nur Dağı olan Gavur Dağı’nın çevresinde çok sık yapılan bir salata olması sebebiyle bu ismi almıştır.
Öncesinde Gevur Dağı olarak bilinen şimdi Nurdağı olan dağın isimi bir çok kez değiştirilmiştir. Ortaçağda Diyar-ı İslâm ve Diyar-ı Rum sınırını oluşturduğu için bu dağlara Gâvurdağı deniliyormuş. Ahmet Cevdet Paşa 1865’te Cebelibereket demiştir. İsmet İnönü devrinde “Amanos Dağları” denmiştir. Yunanca “Amanos” adına tepki gösteren yöre halkı hem dağa hem de dağın arkasında bulunan “Kömürler” kasabasına Mekke’deki “Nur Dağı”nın ismini vermiş ve o zamandan sonra atlaslara “Nurdağları” diye işlenmiştir.
Gavurdağı Salatası tarifimiz için aşağıdaki linke bakabilirsiniz:
Bu hafta konuğumuz tereyağı, kaşar, lezzetli salatalar, mezeler ve soslar katılarak hazırlanan bir patates ürünü olan kumpir. Kumpir, közlenmiş patatesin, farklı lezzetlerle buluşmasıyla ortaya çıkan bir fast food yemeğidir.
Muhteşem sosuyla akıllarda iz bırakan, salataların gözdesi, Sezar salata. Marul, kruton ve sezar sosu ile yapılan bu dünyaca ünlü lezzet aslen Meksika kökenli bir salatadır. Gerek içeriğindeki malzemesinin bol ve doyurucu olması, gerekse lezzeti nedeniyle uzun yıllardır en çok tercih edilen salatalar arasında yerini korumaktadır.
Bu haftaki hikayeli lezzetimiz “Kemalpaşa Tatlısı”. Kemalpaşa Tatlısı, Bursa’nın Mustafakemalpaşa ilçesinde üretilen, özel bir peynirden imal edilen ve tarifine uygun olarak haşlandıktan sonra kışın kaymak, yazın da dondurma ile servisi yapılan bir tatlı türüdür. Aslı Mustafakemalpaşa Peynir Tatlısı olan ve yaygın adıyla Kemalpaşa Tatlısı olarak bilinen ilçede günlük üretilir ve taze olarak tüketilir. İlçe dışında ise raf ömrünün kısalığı nedeniyle peynir oranı düşük ve kurutulmuş tatlı satışı yapılmaktadır. Bu nedenle ilçede yenilen tatlı ile dışarıda tüketilen tatlı arasında belirgin lezzet farklılıkları bulunmaktadır.
Bugün şifa deposu olan narın tarihte edindiği yeri ve taşıdığı mesajları inceleyeceğiz. Mitolojide nar; bereketi, doğumu ve kadınlığı güçlü bir şekilde sembolize etmektedir. Bu, pek çok meyvede çekirdek meyvenin ortasında sınırlı sayıda saklıyken narda birden fazla olmasına dayanır. Yine bu nedenle nar, bereketin ve bir neslin devamlılığını ifade ediyor. İlginçtir ki, mitolojide mevsimlerin oluşumu da narlara dayanmaktadır.
Bu hafta Türk mutfağının efsaneleşmiş lezzetlerinden olan “İskender” olarak da bilinen meşhur “Bursa Kebabının” ortaya çıkış serüvenini birlikte inceleyeceğiz. Bursa yöresinin meşhur kebap yemeklerinden birisi olan iskenderin temel malzemesi döner olsa da, iskenderi iskender yapan, üstündeki tereyağ, domates sosu, yanındaki yoğurt ve altındaki yağlı pide parçalarıdır.