Hikayeli Yemekler: Gavurdağı Salatası
Domates, biber, soğan, cevizin ince ince doğranıp nar ekşisi, nane ve sumakla buluştuğu bir salata çeşididir. Özellikle kebap sofralarının olmazsa olmazı ve tamamlayıcısıdır.
Adını Toros Dağlarının güneydoğu uzantısında yer alan bir dağdan alan Gavurdağı Salatası o yörenin yöresel yemeklerinin yanında servis yapılan çok lezzetli bir salatadır. Domates, ceviz, nar ekşisi, soğan, yeşillik ve baharatlarla yapılan bu salatanın özelliği tüm malzemelerin ince ince doğranmasıdır.Gavurdağı, Türkiye’de Akdeniz Bölgesinde Toros sıradağlarında bir zirvedir. Toros Dağlarının gündeydoğu uzantısında bulunan şimdiki adı Nur Dağı olan Gavur Dağı’nın çevresinde çok sık yapılan bir salata olması sebebiyle bu ismi almıştır.
Öncesinde Gevur Dağı olarak bilinen şimdi Nurdağı olan dağın isimi bir çok kez değiştirilmiştir. Ortaçağda Diyar-ı İslâm ve Diyar-ı Rum sınırını oluşturduğu için bu dağlara Gâvurdağı deniliyormuş. Ahmet Cevdet Paşa 1865’te Cebelibereket demiştir. İsmet İnönü devrinde “Amanos Dağları” denmiştir. Yunanca “Amanos” adına tepki gösteren yöre halkı hem dağa hem de dağın arkasında bulunan “Kömürler” kasabasına Mekke’deki “Nur Dağı”nın ismini vermiş ve o zamandan sonra atlaslara “Nurdağları” diye işlenmiştir.
Gavurdağı Salatası tarifimiz için aşağıdaki linke bakabilirsiniz:
Bugün şifa deposu olan narın tarihte edindiği yeri ve taşıdığı mesajları inceleyeceğiz. Mitolojide nar; bereketi, doğumu ve kadınlığı güçlü bir şekilde sembolize etmektedir. Bu, pek çok meyvede çekirdek meyvenin ortasında sınırlı sayıda saklıyken narda birden fazla olmasına dayanır. Yine bu nedenle nar, bereketin ve bir neslin devamlılığını ifade ediyor. İlginçtir ki, mitolojide mevsimlerin oluşumu da narlara dayanmaktadır.
Bu haftaki hikayeli lezzetimiz çeşit çeşit olmasıyla ve her çeşidinin lezzetli olmasıyla tanıdığımız “Helva”. Helva, Türkiye de ve pek çok Orta Doğu ülkesinde yaygın bir tatlıdır. Helvanın birçok farklı ülkede birçok çeşidi vardır. Türk gelenek ve göreneklerine göre doğumlarda, ölümlerde, askere giderken, hac dönüşünde, okula başlayan çocuklar için, yeni bir eve sahip olunca, okul bitince, yağmur dualarında, kuzunun sütten kesilme günü olan yoğurt bayramında, ilk çiğdemin görüldüğü gün olan çiğdem düğününde Osmanlı evlerinde kesinlikle çeşitli helvalardan biri yapılır ve eşe dosta dağıtılırdı.
Su böreği, haşlanmış yufka katmanları arasına su böreğinin çeşidine göre kıyma veya beyaz peynir harcı serpiştirilip en üstü yumurtalanmış bir şekilde fırınlanarak yapılan Türk mutfağına ait bir tepsi böreği çeşididir.
Bu hafta Türk mutfağının efsaneleşmiş lezzetlerinden olan “İskender” olarak da bilinen meşhur “Bursa Kebabının” ortaya çıkış serüvenini birlikte inceleyeceğiz. Bursa yöresinin meşhur kebap yemeklerinden birisi olan iskenderin temel malzemesi döner olsa da, iskenderi iskender yapan, üstündeki tereyağ, domates sosu, yanındaki yoğurt ve altındaki yağlı pide parçalarıdır.
Bu hafta konuğumuz eşinin sağlıklı günlerine kavuşması için uğraşan bir şefin icadı, İtalyan lezzet “Fettuccine Alfredo”. Fettuccine Alfredo, tereyağ, parmesan ve krema ile yapılan bir makarna çeşididir. Küçük şeritler anlamına gelen Fetuccini, Roma ve Toskana mutfağında yoğun bir şekilde kullanılan, hamuru temel olarak un ve yumurta ile hazırlanan, Tagliatelle’den geniş, Papardelle’den ince bir cins İtalyan makarnası olarak bilinir. Alfredo sosu ise, ismini 1900’lerin başından ortalarına kadar Roma’da restoran işleten, yemek yapma tutkusunu serüvene dönüştüren “Alfredo di Lelio” adında bir İtalyan’dan almaktadır.